Mustafa Aslıer (1926 - 2015)

Biyografi

Ülkemizdeki özgün baskı resim sanatının en önemli temsilcilerinden biri olan Mustafa Aslıer, 1926’da Kırcaali- Bulgaristan’da doğdu.¹1949 yılında Gazi Eğitim Enstitüsü̈ Resim Bölümünden mezun olan Mustafa Aslıer, öğrenciliği sırasında Malik Aksel, Refik Epikman, Şinasi Barutçu, Hayrullah Örs, Hakkı İzzet gibi hocalardan dersler aldı. 1953 yılında Milli Eğitim Bakanlığının açtığı yarışma sınavını kazanarak uzmanlık eğitimi için, Almanya’ya grafik öğrenimine gönderildi. İlk yıl Münih Üniversitesi’nde Almanca öğreniminin yanı sıra, Münih Grafik Akademisi’nde Prof. Joseph Kaufer’in tipografi derslerine de devam etti. Daha sonra 1954 yılında Stuttgart Grafik Sanatlar Yüksek Okulu’na geçti. 1958 yılında Stuttgart Akademisi ve mezun olduğu okulun düzenlediği baskı sanatı ile ilgili seminer, kurs ve çalışma gruplarına katılan Aslıer, 1958 yılında tekrar yurda döndü.²

1957’den sonra Avrupa müzelerinde inceleme ve araştırmalarda bulundu. Türkiye’ye dönünce resimleriyle kısa sürede tanındı. Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu (Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi) Grafik Bölümü başkanlığı ve okul yöneticiliği görevlerini bir arada yürüttü. Mustafa Aslıer, özgün baskı resimleri ile ilk kişisel sergisini, 1957’de Stuttgart’ta Senatore Galerisi’nde, 1959’da Viyana Devlet Galerisi’nde ve İstanbul’da açtı. Bu sergiler ülkemizde özgün baskı sanatının ilk sergileri olması acısından önemlidir.³

1960 yılında 21. Devlet Resim ve Heykel Sergisi’ne seçilen üçyüzsekiz resimden sadece ikisi baskı resimdir ve bu resimler de Mustafa Aslıer’le Nevide Gökaydın’a aittir.⁴1974 yılında “50. Yıl Cumhuriyet Sergisi Başarı Ödülü” ve Devlet Resim Heykel Sergisi Ödülü’nün de aralarında bulunduğu dört ödülün sahibidir.⁵

Kendi adına bir atölye kurup geliştirdi ve öğretim üyesi olarak çalıştığı okulun baskı resim atölyesini, bir kaynak atölyeye dönüştürerek, özellikle genç kuşak sanatçıları arasında özgün baskının yayılıp benimsenmesine büyük katkıda bulundu. Tatbiki Güzel Sanatlar Akademisi’nin Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’ne dönüştürülmesiyle (1985), profesör unvanı alarak, dekanlığa seçildi. Avustralya dışında, dünyanın dört kıtasında düzenlenen Uluslararası Özgün baskıresim Jürili Sergilerine çağrılı olarak katıldı. Aslıer’in; İstanbul, Ankara ve İzmir Resim Heykel Müzeleri’nde eserleri bulunmaktadır. Yurt dışında ise New York Üniversitesi, Varşova, Bükreş, Üsküp, Mannheim, Leverkusen, Norstadt müzelerinde eserleri yer almaktadır.⁶

Mustafa Aslıer, Almanya’daki eğitim döneminde gördüğü çalışmalardan, müze ve sergilerdeki salt soyut ve soyutlama ağırlıklı doğal şekil yorumlamalarından etkilenmiştir. O zamana kadar gerçekçi bir biçimde resimlemeye çalıştığı insan figürlerini, daha yalın biçimlere dönüştürmeye yönelmiş ve bir süre biçimleri yalnızca siyah-beyaz lekelerle vermeye çalışmıştır. Tahta baskı (Ağaç Baskı/Wood-cut) tekniğinin sağladığı olanaklar, Aslıer’e bu açıdan fırsat yaratmıştır. Tematik kaygı, Anadolu yöresel motiflerinin tema-kompozisyon bağlamında yoğun kullanımı, figür hiyerarşisine verilen önem, ana, çocuk, aile kavramlarına yoğun vurgu, resim yüzeyinin geometrik ve motifsel kaygılarla bölünmesi ve genel tavırla Aslıer’in sanatında insan ve insanın halleri vazgeçemediği konular olmuştur. Mustafa Aslıer, 2015 yılında vefatına kadar çalışmalarını kendi atölyesinde sürdürmüştür.⁷

Ankara Resim ve Heykel Müzesi'ndeki Eserleri

R-1515- Nizam'ın Ailesi,

R-1719-

B-0046-1981,

B-0050-Eser Adı Bilinmemektedir,

B-0057-Geride Kalanlar,

B-0088-Kalkan-1968,

B-0119-İki Figür-1986,

B-0126-Sıla Halısı – 1982,

B-0130-Folklor-1987,

B-0135-Sen Varsan-1970,

B-0148-Anne 1970,

B-0149-Mebrure 1981,

B-0175-Halil ve Mebrure,

B-0183-Ana ve Çocuk 1989,

B-0203-İnsanlar,

B- 0244-Aile -1962,

İzmir Resim ve Heykel Müzesi ve Galerisi'ndeki Eserleri

B-0008, Ben,

B-0012, Sen Varsan

Erzurum Resim Heykel Müzesi ve Galerisi'ndeki Eserleri

Sr-84, Bu Tepe,

Sr-85, Sanatçı-Filozof

Kaynakça

¹ N. Arslan, Mustafa Aslıer, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, Cilt:1, İstanbul: Yem Yayını, 1997, s.152.

² Gazi Üniversitesi Resim- Heykel Müzesi Ustalarla Buluşma, 03-30 Aralık 2009 Resim-Heykel Sergisi Kataloğu, Ankara, 2009, s. 54.

³ K. Özsezgin- M. Aslıer, Başlangıcından Bugüne Çağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi, Cilt:4, İstanbul: Tiglat Basımevi, 1989, s. 161.

⁴ H. Pekmezci, Baskıresim Sanatı ve Türk Baskıresim Sanatı Üzerine. Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Plastik Sanatlar Dergisi, 1993, Sayı:3, Ankara, s. 15.

⁵ Türkiye’de Baskıresme Bakmak, Kataloğu, Anadolu Üniversitesi Yayınları No:2413, Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları No:76, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Basımevi, 2011, s. 68.

⁶ M. Aslıer, Türkiye Cumhuriyeti ile Gelişen Bir Sanat Dalı. 75. Yıla Armağan Türk Plastik Sanatçıları, İstanbul: Bilim Sanat Galerisi, 1998, s.5

⁷ S. Şahin, Mustafa Aslıer'in Yüksek Baskı Resimleri Üzerine Bir Analiz, ulakbilge, 2019, Cilt 7, Sayı 32, (63-84), s. 83, Erişim Tarihi: 22.02.2021 https://www.ulakbilge.com/makale/pdf/1550306951.pdf