Orhan Peker (1927 - 1978)

Biyografi

Orhan Peker 27 Mayıs 1927 yılında Trabzon’da dünyaya gelmiştir. 1942 yılında İstanbul’da Almanca öğrenebileceği Avusturya Okulu olan Sankt Georg’a kaydolur. İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle Sankt George Lisesi kapanır. Bedri Rahmi Eyüboğlu atölyesinin sınavını kazanan Orhan Peker akademiye kayıt olur. 1954 yılında, akademiden arkadaşı olan Avni Dilligil ve Grubu ile birlikte Almanya’da “Erlangen Gençlik Tiyatroları Festivali’ne katılır. Meinecke ile birlikte İtalya ve Viyana’ya, oradan da ilk kez Paris’e gider. Oscar Kokoschka (1886-1980) ile tanışma fırsatı bulmuş ve aynı zamanda onun atölyesinde çalışmayı başarmış ilk ve tek Türk ressam olmuştur. 

1957’de Münih’e giden Orhan Peker Münih’te iki yıl kaldıktan sonra 1959’da İstanbul’a döner. Aynı yıl Ankara’ya giden Orhan Peker, buranın sarı steplerinden çok etkilenir ve Ankara’ya yerleşir. Orhan Peker, Ankara’da dört sene yaşadıktan sonra 1963 yılında bir İspanya bursuna Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü tarafından aday gösterilir ve kabul edilir. Böylece İspanya dönemi başlar. 1966 yılında Türkiye Çağdaş Ressamlar Cemiyeti’nin girişimleriyle, “Yılın Ressamı” ve “Yılın Genç Ressamı” seçilir. 1969 yılında Bayındırlık Bakanlığı’nın, Japonya’daki “EXPO- 70” fuarı için açtığı proje yarışmasında Orhan Peker’in, arkadaşı Ragıp Buluç’la birlikte hazırladığı proje birincilik ödülü alır. 1972 yılında tekrar Avrupa’ya gider, 1973 Mayıs ayına kadar Paris, Brüksel, Köln ve Münih’te çalışmalar yapar. Yurda döndükten sonra iki yıl Ayvalık’ta yaşar. 1978 yılında İstanbul’a yerleşir. 11 Nisan 1978 tarihinde, akademi hocası Bedri Rahmi Eyüboğlu galerisinde “Güvercinler” isimli son sergisini açar. Aynı yıl vefat eder. 

Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesinde yetişen Orhan Peker, halk sanatı kültürünü ve batı sanatı etkilerini kendine özgü özgürlükçü üslubuyla birleştirerek Türk resim sanatı içinde kendini farklı bir noktaya ulaştırmıştır. Akademi yıllarında almış olduğu eğitimi kendi yaşam felsefesiyle birleştirmiş, yaratıcılığı ile bu sanat anlayışı farklı bir iz oluşturmuştur. İstanbul, Ankara ve Ayvalık’ta bulunduğu dönemleri tablolarına sanatsal üslubuyla harmanlayarak yansıtmıştır. 

Her dönem farklı resimler ve sürekli yeni arayışlarla kendini yenileme yoluna gitmiş ve bu özelliğiyle Türk Resim Sanatı içerisinde önemli yapı taşlarından birisi olmuştur. Başlangıçta siyah ve gri tonlarının ağırlıkta olduğu çalışmaları ilerleyen dönemlerde daha renkçi bir anlayışa bırakmıştır. Lekesel anlayışın ağırlıklı olduğu çalışmalarında, genellikle tüm yüzey üzerine dağılan serbest kompozisyonlar dikkat çekmektedir. 

Ankara Resim ve Heykel Müzesi'ndeki Eserleri 

R-0039, Çayırda, 

R-0077, Kadın Portresi - 2 Mart 1973, 

R-0079, Çayırda - I – 1966, 

R-0458, Büyük At, 

R-0459, Aşık Veysel 1971, 

R-1266,

R-1590, Üç Güzel, 

R-1751, Balıklar ve Kız 1967, 

İzmir Resim ve Heykel Müzesi ve Galerisi'ndeki Eserleri 

İR-0234, Anadolu'dan, 

İR-0380, Anadolu'dan 

Kaynakça

Esra HALICI, Orhan Peker Ve Türk Resim Sanatındaki Yeri, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, Sayı 38, Erzurum, 2017, 51-68  https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/307859 Erişim 10.03.2021