Karagün

Hüseyin Avni Lifij’in Ankara Resim ve Heykel Müzesi Koleksiyonu’nda bulunan savaş alegorisi olan 1916 tarihli Karagün adlı resmi O'nun sembolist resimleri arasında yer alan başyapıtıdır. Avni Lifij'in resimleri arasında alegoriler, çok öznel bir yer tutar. Alegorisi olan resimlere yönelmesi Avni Lifij'in kültürel birikiminin ulaştığı boyutları kanıtlar. Temel motif olarak insanın dramının kullanıldığı ve simgesel amaçlarla yapılan alegoriler, Avni Lifij'in resimsel anlatımında özgün değerler kazanır. 1916 tarihli Karagün adlı resim, büyük bir olasılıkla I. Cihan Harbinin sonunda Harbiye Nazırı Enver Paşa tarafından kurulan ve Şehzade/Halife Abdülmecid tarafından Viyana ve Berlin Sergileri’nde gösterilmek üzere seçilen sanatçılara toplu olarak bir atölyede yaptırılan resimler arasında Lifij’in başyapıtıdır. Harbiye Nezareti Resim Atölyesi’nde yapılan kahramanlık ve savaş temalı çalışmalardan etkilenen ve savaş konusunu bireysel duyarlığı içinde yorumlayan Lifij’in bu anlayışını yansıtmak amacıyla yaptığı bu eser, savaş yıllarında cephenin gerisindeki insana özellikle de çocuk ve kadınlara yapılan zulümleri anlatır. 

Yaşadığı kasabanın evleri ve camisi yerle bir olmuş, toplu olarak katledilen kasabanın hazin ölümlerini temsilen bir kadın ve çocuğunun hunharca öldürülmüş olması işlenmiştir. Cansız vücutlar üzerine sivri ve yırtıcı gagasını uzatmış, iki yana doğru kara kanatlarını açan büyük bir kartal uçarak gelmiştir. Kompozisyonun arka planında ise yakılıp yıkılmış bir köy atmosferi, minaresi yıkılmış fakat kubbesi ile ayakta olan cami mimarisi yer almaktadır. Kasvetli ve trajik bir ortam içinde öldürülmüş birçok insanın bulunabileceği düşünülen bir atmosferde gökyüzünden gelmekte olan diğer kartallar resmedilmiştir. Savaş temasında yalnızca kurgulanmış bir konu çevresinde yapay pozlar verdirilen sahneler tasarlayarak savaş resimleri yapmak yerine, savaşın sivil toplum üzerinde yarattığı toplu ölümlere varan baskıları ve yıkımları yansıtan resimler yapmak ve bunları sembolist bir yorumla resimlemek Lifij’in sanat anlayışını temsil eden bir seçimdir. Savaşın top seslerinin duyulduğu ve çevreyi saran ateşin doğayı yakıp kavuran alevlerinin kızıl ışıklarının sardığı bir resim yapmak yerine; cephe gerisindeki insanların ve çocukların ölümlerini anlatan, yaşadıkları yerler harabeye dönen insanların temasıyla Avni Lifij’in Karagün adlı eseri, gerçekten de son derece etkileyici bir savaş görünümünü anlatmaktadır. 

Çerçeve Tanımı: Koyu bordo renkli ahşap çerçeveli, bez kaplı ahşap paspartuludur. 

 

Eser Özellikleri

Resim
Hüseyin Avni Lifij (1886 - 1927)
Yapım Tarihi: Hicri 1340 (1932)
Yağlı Boya
Tuval Üzerine Yağlı Boya
Çerçeveli: 116 X 142 cm
Çerçevesiz: 93 X 119 cm
R-0266
Milli Kütüphane
Hüseyin, Avni, Lifij, Karagün, 1932, Tuval, Yağlı, Boya, Ankara, Resim, Heykel, Müzesi, Milli, Kütüphane
Ankara RHM - İbrahim Çallı Salonu
• Z. Yasa-Yaman, (Ed.),İmparatorluk’tan Cumhuriyet’e Sanat, Ankara Resim ve Heykel Müzesi, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2012, s. 188.

• Seyfi Başkan, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye’de Resim, Ankara: Kültür Bakanlığı, 1990, s.108.

• Seyfi Başkan, Ondokuzuncu Yüzyıldan Günümüze Türk Ressamları, Ankara: Kültür Bakanlığı, 1991, s.25.