Şehzade/Halife Abdülmecid Efendi’nin, Şehzade Ömer Faruk Efendi Portresi iki farklı açıdan önemli bir resimdir. Bunlardan ilki ve önemlisi Şehzade/Halife Abdülmecid Efendi’nin oğlu Şehzade Ömer Faruk Efendi’yi tarihi bir kahraman olarak resimlemesidir.
Elinde tutuğu, göğsünü tamamen kaplayan büyük Osmanlı kalkanı, başını kaplayan miğferinden bedenine uzanan zincirlerden oluşan zırhı ile Ömer Faruk Efendi bir cengâverin vakur görünümü içinde resimlenmiştir. Resimde şehzadenin genç yüzü bu resmin 1900'lerin başında yapıldığını düşündürmektedir.
İkinci olarak dikkati çeken özellik Şehzade/ Halife Abdülmecid Efendi’nin bu resmi yapmak için bir fotoğraf kullanmasıdır. Bu fotoğrafta da Şehzade Ömer Faruk Efendi, Oryantalist sanatçıların özelliklerini yansıtan bir uygulamayla; tarihi bir kahraman gibi giydirilerek resimlenmiştir. Osmanlı Sarayı silah ve zırh koleksiyonundan seçilen miğfer ve zırh giydirilen Şehzade Ömer Faruk Efendi’nin eline, yine saray koleksiyonunun içinden seçilen bir kalkan verilmiştir.
Bir tarih kahramanı olarak hazırlanan Ömer Faruk Efendi’ye, cengâver pozu verdirilerek fotoğrafı çekilmiştir. Şehzade/Halife Abdülmecid Efendi tuvalinin karşısında yer alan fotoğraftan yararlanarak, genç oğlu Ömer Faruk Efendi’nin portresini resimlemiştir. ¹
Abdülmecid Efendi'nin oğlu Ömer Faruk Efendi'nin portresidir. Yarı boy, ayakta, cepheden gösterilen figürün başını bir miğfer sarmaktadır. Savaşçı kıyafetleri içindeki şehzade, sağ eliyle bir kalkan tutmaktadır.
Sol alt köşede, Osmanlıca "Abdülmecid" yazan imza görülmektedir. imzanın hemen altında ise Arap rakamlarıyla 1328- 1912 tarihi yazılmıştır. ²
Kaynakça: ¹ Kıymet Giray, Ankara Resim ve Heykel Müzesi Başyapıtlar Kitabı, 1. Cilt, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü Yayını, 2020,
² Eylem Yağbasan, Halife Abdülmecid Efendi ve Sanatı, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2004, s. 222
Çerçeve Tanımı: Sarı yaldız boyalı ahşap çerçevenin dış kenarında kabartma şeklinde bitkisel motifler yer alır.
Çerçevenin Genişliği: 16 cm - Derinliği: 11 cm
Küratör: Zeynep YASA YAMAN
Kültürel ve sosyal yaşamda etkin rol oynamış olan ressam Abdülmecid Efendi (1868-1944), hanedanın son veliahtı ve halifesi olarak Osmanlı aydınlanmasının ve modernleşmesinin simgelerinden biridir. … Fotoğraf, gravür gibi kaynakları, saray koleksiyonunu, anatomi ve sanat kitaplarını okuyup incelemiş, sanat ve kültür adamlarına, etkinliklerine destek vermiştir. … Hareminin, sanatçı, yazar ve yakınlarının portrelerini de yapmış olup bunlar arasında Şehzade Ömer Faruk’un Portresi ile Sultan Abdülmecid Portresi de bulunmaktadır.
Kaynakça: Z. Yasa-Yaman, (Ed.), İmparatorluk’tan Cumhuriyet’e Sanat, Ankara Resim ve Heykel Müzesi, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2012, s. 129-130-132.
