20. yüzyılda yetişen hattatların celi sülüs, celi talik, celi divani ve divani hocası olan hat üstadı Sami Efendi. İstanbul'da doğmuştur. Yorgancılar Kethüdası Hacı Mahmud Efendi'nin oğlu olup. ilk yazılarında "yorgancızade" imzasını kullanmıştır. Sıbyan mektebinde okurken Boşnak Osman Efendi'den aklam-i sitteyi, Mümtaz Efendi (ö.1288/1871)den Babıali rikası meşketti. Bilhassa celi sülüs ve celi talikte rakipsiz bir sanatkardır. Sami Efendi, divani yazılarını ve tuğra çekmeyi küçüklüğünde memur olarak girdiği Divan-ı Hümayun'da Nasih Efendi'den öğrendi. Mustafa Rakım'ın öğrencilerinden Recai Efendi (ö.1291/1874)'den celi sülüs; Kıbrısizade İsmail Hakkı Efendi (ö.1278-1279/1862)'den nestalik; Ali Haydar Bey (ö. 1287/1870)'den celi nestalik dersleri alarak kendini yetiştirdi. 1327/1909da Divan-ıHümayun'dan emekliye ayrıldı. Ayrıca Divan-I Hümayun ve Enderun mektebinde dersler verdi. Hattat Sami Efendi, 19. yüzyılın ikinci yarısında aklam-ı sittede klasik yolu izleyen en kuvvetli hattatlardan biridir.Hat hocalığı yaparken birçok kimse kendisinden istifade etmiştir. Ömer Vasfi(1297-1347/1880-1928), İsmail Hakkı Altunbezer(1869-1946), Necmeddin Okyay (1300-1396/1883-1976), Kamil Akdik (1278-1360/1862-1941), Nazif(ö. 1331/1913), Hasan Rıza (ö. 1338/1920), Elmalılı Hamdi Yazır (ö.1361/1942), Neyzen Emin Yazıcı (ö. 1945) bunların en meşhurlarındandır.31 Mayıs 1914'te açılan Medresetü'l-Hattatin adlı hattat okulunda Sami Efendi'nin rolü görülür. Nitekim öğrencilerinden Hasan Rıza, Hulusi Yazgan, Kamil Akdik, İsmail Hakkı Altunbezer ve Necmeddin Okyay bu okulda dersler vermişlerdir. Sami Efendi'nin eserleri genellikle özel koleksiyonlarda bulunmaktadır.1912 yılında vefat eden Sami Efendi'nin kabri İstanbul Fatih Camii haziresindedir. Mezar taşını Kamil Akdik celi sülüs ile yazmış, taşın süslemesini de İsmail Hakkı Altunbezer yapmıştır. Sonradan Necmeddin Okyay, üstadın vefatına şu tarihi düşmüştür:Ser-füru eyler cihan tarih-i Necmeddin için Göçtü Sami kaldı rakım mesleği üstadsız.Hattat Sami Efendinin celi sülüs ve nestalik levhaları daha çok Cihangir, Aksaray Valide, Rami, Edirnekapı'da Mihrimah ve Üsküdar'da Altunizade Camilerinde bulunmaktadır. Taşa geçirilmiş yazı ve kitabeleri de şunlardır: Kapalıçarşı'nın iki kapısı üzerindeki tamir kitabesi, hadis ve tuğra; Babıali'de vilayet yanında Nallı Mescit'teki hadis; Şehzade, Kantarcılar ve Ali Paşa Camileri'nin kapılarındaki ayetler; Tophane'den 1956'da Maçka parkına nakledilen Hamidiye çeşmesi ve Etfal Hastanesi ile Eminönü Yeni Cami'nin arkasında İş Bankası bitişiğindeki çeşme ve Erenköy'de Zihni ve Galip Paşa camilerinin kitabeleri; Yıldız Sarayı bahçesindeki çeşme yazısı kendisinin eseridir.
Ankara Resim ve Heykel Müzesi'ndeki Eserleri
TS-0002- Hat
http://www.ktsv.com.tr/sanatkarlar/102-sami-efendi (Erişim tarihi: 17.02.2021)
