Naile Akıncı (1923 - 2014)

Biyografi

Naile Akıncı, 1923’de Van'da doğdu. 1943'de İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim bölümü orta kısmından, 1952’de de Yüksek Resim Bölümü Zeki Kocamemi Atölyesi’nden mezun oldu. Ayrıca öğrenimi süresince Nurullah Berk, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Leopold Levy ve Şefik Bursalı ile de çalışmalar yaptı. 1953-1979 yılları arasında Türkiye Ressamlar Cemiyeti Sergilerine, 1954-1981 tarihleri arasında Devlet Resim ve Heykel Sergilerine ve çeşitli grupların yurtiçinde açtığı üç yüzü aşkın toplu sergiye katıldı.1988 yılında “Ellinci Sanat Yılı ve Türk Resim Sanatı’na katkılarından ötürü” T.C Kültür Bakanlığı tarafından "Onur Ödülü” ile ödüllendirildi.¹ 

İstanbul Resim ve Heykel Müzesi, Ankara Resim ve Heykel Müzesi, İzmir Resim ve Heykel Müzesi, Ankara Milli Kütüphane Resim-Heykel Koleksiyonu, Bolu Güzel Sanatlar Galerisi, Çorum Güzel Sanatlar Galerisi, Erzurum Güzel Sanatlar Galerisi, Pekin Büyük Elçiliği Dışişleri Bakanlığı, Akbank, Halk Bankası, Şekerbank, İş Bankası Koleksiyonları başta olmak üzere muhtelif resmi ve özel koleksiyonlarda, yurtdışında Batı Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Yunanistan, İsrail, Hollanda ve Fransa'daki özel koleksiyonlarda eserleri bulunmaktadır. 1952-1980 yılları arasında, İstanbul'daki orta ve yüksek dereceli muhtelif okullarda resim ve sanat tarihi dersleri vermiştir. Naile Akıncı'nın peyzajları çağdaş Türk resim sanatının usta işi örnekleridir. Bu peyzajların en önemli özelliği devingen ve dinamik yapısıdır. Doğanın sürekli devingenliğini, onun kitle ve enerji yükünü usta işi, çağdaş bir peyzaj anlayışıyla görsel kılıyor. Soyut ile somutun, figüratif ile non-figüratif resmin tatlarının bir sentezine girme çabası seziliyor. Ama bu karşıtlar gibi görülenlerin sentezi yapay bir soyutlamaya dönüşmüyor onda. Eklektik bir üslubun ikircikli görünümüne de ulaşmıyor. Duyarlı bir denge içinde, bilgi ve tekniğini bu senteze yöneltiyor. Giderek kendine özgü bir resim dili oluşturup, kişisel üslubunu açık seçik belirliyor. Naile Akıncı, desene, kompozisyona, resimsel mekâna bağlılığını sürekli koruyarak kişiliğini geliştirmeyi başaran bir sanatçıdır. Onun resimleri alışılmış peyzaj anlayışının ötesinde tatlar içeren olgun bir resim türüdür.² 

Akıncı sanat yaşamını şu ifade ile dile getirmiştir: “Yetmiş beş yıl… Tuvalimle baş başa geçirdiğim, birbirimize ihanet etmeden, sıkılıp arkamızı dönmeden geçirdiğimiz koskoca bir yetmiş beş yıl. Geriye baktığımda zihnime düşen yüzlerce kelimeyi elekten geçirirsem şayet, duygularımı özetleyen tek bir kelime kalıyor: Şükür” ³ 

Türk Resmi'nde özellikle alışılmış peyzaj anlayışının ötesinde çağdaş ve özgün tatlar içeren peyzajları ile kendini kabul ettiren sanatçı, 1953 yılında sanat yaşamında en etkilendiği yöre olan İstanbul'un Eyüp semtini konu alan çeşitlemelerine başlamış olup, kendi plastiğini aşma endişesi ile kırk yıllık sürede oluşturduğu “Eyüp Çeşitlemelerinden” oluşan retrospektif sergisini, Türk Resmi'nde ilk kez gerçekleştirilen bir sergileme yöntemi ile “Eyüp'te Zaman (1953-1993)" başlığı altında İzmir Resim ve Heykel Müzesi'nde açmıştır. Bu sergi dolayısı ile, söz konusu İzmir Resim ve Heykel Müzesi tarafından “Eyüp'te Zaman 1953-1993 Naile Akıncı” kitabı yayımlanmıştır. 

Yurtdışında düzenlenen 14 uluslararası sergiye yapıtları Türkiye'yi temsilen kabul olunan sanatçı 7 uluslararası ödüle değer görülmüştür. Önemli yurtdışı ödülleri arasında; Uluslararası X. Clermont Ferrand Çağdaş Sanat Sergisi Uluslararası Büyük Ödülü (1974), XI. Vichy Biennali Jüri Özel Ödülü (1976), Belçika Krallığı'nın 150. Kuruluş Yıldönümü nedeni ile düzenlenen Uluslararası Charleroi Sergisi Kraliyet I. Mansiyonu (1979), Milano Modigliani Kültür Merkezi tarafından düzenlenen XI. Uluslar Trofeo Raffaello Sergisinde, eserleri sergiye kabul edilen 50 ülkeye mensup 200 ressam arasında 3. lük ödülü (1986) zikredilebilir. 1977 yılında, üst üste kazandığı uluslararası ödüller nedeniyle Fransa, Riom Mandet Müzesi tarafından düzenlenen “Günümüzün Kadın Ressamları Sergisine” ismen davet olunarak iki yapıtı Dışişleri Bakanlığı kanalı ile bu sergiye gönderilmiştir.

Ankara Resim ve Heykel Müzesi'ndeki Eserleri 

R-0046, Pazar Yeri, 

R-0362, Marmara Adasından Görünüm, 

R-0648, Marmara Adasından Görünüm, 

R-1234,

R-1378, Bebek Sırtlarından, 

R-2000, Eski Ev, 

R-2040, Eyüp'ten Görünüm, 

R-2773, İstanbul'dan, 

İzmir Resim ve Heykel Müzesi ve Galerisi'ndeki Eserleri 

İR-0022, Atlar III, 

İR-0146, Peyzaj, 

İR-0150, Eyüp'ten Görünüm III, 

İR-0158, Bolu'dan Görünüm, 

İR-0228, İsimsiz

İR-0375, Eyüp'te Zaman, 

İB-0023, Kashiwazaki, 

İB-0032, Eyüp, 

İB-0033, Haliç, 

İB-0034, Kyoto/Kodai 

Kaynakça

¹ Naile Akıncı Resim Sergi Broşürü, 26 Kasım-15 Aralık 1993, Ümit Yaşar Sanat Galerisi, Erişim Tarihi: 03.03.2021,  https://core.ac.uk/download/pdf/38313007.pdf 
² T. Gönenç, Naile Akıncı, Artist, (s.23-26), Erişim Tarihi: 03.03.2021,  https://core.ac.uk/download/pdf/38312988.pdf 
³ Naile Akıncı Retrospektif, 1949-2013, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ocak, 2013.

Yurtdışındaki Diğer Eserleri

Japonya'da Niagata eyaleti Kashiwazaki kentinde bulunan Türk Kültür Kasabası Müze'si Koleksiyonu'nda 6 parça yapıtı bulunmaktadır. 

Ayrıca A.B.D. , Yunanistan, İsrail, Hollanda, Almanya, Fransa, Japonya ve İsviçre'deki özel koleksiyonlarda yapıtları yer almaktadır.

Sanatçının Yer Aldığı Yayınlar

Akıncı, Naile, 1923-2014, Eyüp'te zaman 1953-1993 : Naile Akıncı Retrospektif Sergisi, 16-30 Ocak 1993. -- [İzmir] : İzmir Devlet Resim ve Heykel Müzesi, [1993].