Eşref Üren (1897 - 1984)

Biyografi

İstanbul'da doğdu. Bursa Ziraat Mektebi'ni bitirdi. Bursa'da Yeşil Türbe'yi çalışan İbrahim Çallı'yı görünce ressam olmaya karar verdi. 1920'de Sanayi-i Nefise Mektebi'ne misafir öğrenci olarak girdi. 6 yıl Çallı ve Hikmet Onat Atölyelerinde çalıştı. 1928'de Paris'e gitti. 1 yıl Andre Lhote'un atölyesinde resim çalışmalarını sürdürdü. Yurda döndükten sonra çeşitli okullarda resim öğretmenliği yaptı. 1938'de Paris'e gidip Othon Friesz atölyesinde çalıştı. ¹ 

Ankara Resim ve Heykel Müzesi'ndeki Eserleri 

R-0106 Bostancıdan, 

R-0107 Kurtuluştan, 

R-0108 Manzara (Hacettepeye Doğru), 

R-0109 Su İşleri Kampı 1965, 

R-0110 Paris Jardens Des Plantes (Bitki Bahçesi), 

R-0111 Peyzaj, 

R-0112 Bulvardan (Peyzaj), 

R-0113 Ankara Fidanlığı, 

R-0115 Natürmort, 

R-0331 Karadenizli Analar, 

R- 0835 Manzara, 

R-0872 Portre (Necla Özbay Özdemir'in), 

R-1870 Haydarpaşadan Kadıköye, 

R-2001 Gelincik Tarlası, 

R-2231 Manzara, 

R-2384, 

R-2676 Denizde peyzaj, 

R-2785 Ankara'da Akşam, 

İzmir Resim ve Heykel Müzesi ve Galerisi'ndeki Eserleri 

İR-0154, Bulutlu Peyzaj, 

İR-0223, Kurtuluş Parkından, 

İR-0279, Sarayburnu, 

İR-0331, Ankara'da Kış 

Kişisel Sergileri 

1945 İstanbul. Halkevi Sergi Salonu. 

1945 Ankara. Belediye Bankası alt katı. 

1947 Ankara. Halkevi Resim Galerisi, İller Bankası alt katında. 

1967 Ankara. 9 Haziran. “Retrospektif”. Doğuş Galerisi. 60 tablo. 

1968 Ankara. Şubat. Özel bir muayenehanede. 

1969 Ankara. Sanatseverler Galerisi. 

1969 İstanbul. Mayıs. Darüşşafaka Sanat Galerisi-Çemberlitaş. 27 tablo. 

1970 Ankara. Mart. Sanatsevenler Galerisi. 

1975 İstanbul. 29 Mart. “Eşref Üren 975”.Aydın Cumalı Sanat Galerisi-Moda. 

1976 Ankara.15 Nisan/7 Mayıs. “Retrospektif Sergi”. Vakko Sanat Galerisi. 

1976 İstanbul. Cumalı Sanat Galerisi. 

1977 Ankara. 12/23 Ekim. Alman Kültür Merkezi. 76 tablo. 

1979 Ankara. 3/20 Şubat. “60. Yıl Sergisi”. Evrensel Sanat Galerisi. 35 tablo. 

1979 İstanbul. 3/20 Şubat. Galata Sanat Galerisi-Tünel. 35 tablo. 

1979 Almanya/Hamburg. 25 Haziran/25 Temmuz. Metzger Galerisi. 20 tablo. 

1980 Ankara. 26 Mart/19 Nisan. “Eşref Üren”. Artisan Galerisi. 25 tablo. 

1980 İstanbul. 24 Nisan/15 Mayıs. Modül Sanat Galerisi-Nişantaşı. 19 tablo. 

1981 Ankara. 14/22 Nisan. “Eşref Üren” Sanatseverler Galerisi. 12 tablo. 

1982 Ankara. 19 Ekim/7 Kasım. Evrensel Sanat galerisi. 42 tablo. 

1983 İstanbul. 6/27 Ocak. “Eşref Üren”. Urart Sanat Galerisi. 

1984 Ankara. 16 Mart/9 Nisan. “Eşref Üren”. Mi-Ge Sanat Galerisi. 31 tablo.  

Ölümünden Sonra Düzenlenen Kişisel Sergiler 

1984 Ankara. 26 Aralık. “Bilgeler ve Ustalar” film arşivindeki “Eşref Üren” filminin gösterimi nedeniyle düzenlenen sergi. İş Bankası Genel Müdürlük binası. 

1985 Ankara. 24 Ocak/6 Şubat. Doku Sanat Galerisi. 23 tablo. 

1987 Ankara. 14 Mayıs/6 Haziran. “Eşref Üren”. Şekerbank Sanat Galerisi. 38 tablo.

1989 İstanbul. 31 Mayıs/30 Haziran. Benadam Galerisi. 

1990 Ankara. 2 Şubat. “Resimler ve Anılar”. Enda Sanat Galerisi. 50 tablo. 

1990 İzmir. 22 Mart. Beymen Sanat Galerisi. 19 tablo. 

1990 Ankara. 16 Ekim/10 Kasım. “Eşref Üren”. Arda Sanat Galerisi. 

1991 İstanbul. Horhor Sanat Galerisi. 

1996 Ankara. 23 Ocak. “Eşref Üren”. Doku Sanat Galerisi. 

Ortak Sergileri 

1925 İstanbul. Yedinci Galatasaray Sergisi. 

1928 Ankara. Milli Mücadele Sergisi. 

1931 İstanbul. 15 Şubat-15 Mart. Müstakil Ressamlar 4. Sergisi. Turkuaz Salonu. 

1939 İstanbul D Grubu 7. Sergisi * 

1939 Ankara. 1. Devlet Resim ve Heykel Sergisi (D Grubu ile birlikte) 

1940 Ankara. 2. Devlet Resim ve Heykel Sergisi (D Grubu ile birlikte)

1941 Ankara. 3. Devlet Resim ve Heykel Sergisi (D Grubu ile birlikte)

1942 Ankara. 4. Devlet Resim ve Heykel Sergisi (D Grubu ile birlikte)

1943 Ankara. 5. Devlet Resim ve Heykel Sergisi (Türk Ressamları ve Heykeltıraşları Cemiyeti ile birlikte)

1944 Ankara. 6. Devlet Resim ve Heykel Sergisi (Türk Ressamları ve Heykeltıraşları Cemiyeti ile birlikte)

1944 Ankara. Yurt Gezileri Sergisi. 25 resim. 

1945 Ankara. 7. Devlet Resim ve Heykel Sergisi (D Grubu ile birlikte) **

1946 İstanbul. D Grubu Paris Resimleri Sergisi 

1946 Paris. D Grubu Sergisi. Cernuschi Müzesi. 

1947 Unesco Sergisi 

1948 Ankara. 3 Şubat. Halkevi Resim Galerisi. 

1950 Ankara. 11 / 27 Mart. D.T.C.F. 

1954 İstanbul. Temmuz. Artisan Sanat Galerisi. 

1962 Ankara. 18 Haziran. İlkbahar Sergisi. Türk Devrim Ocağı. 

1964 Ankara. 14 Mart. “Halkevi 1. Resim Sergisi”. Eşref Üren “Çiçekler” ve “Çiçekli Kompozisyon”, Melahat Üren “Eviçi” ve “Leylaklar” adlı tablolarıyla katıldı. 

1964 İstanbul. Aralık. Ankaralı Ressamlar Sergisi. Güzel Sanatlar Akademisi.

1965 Ankara. Ankaralı Ressamlar Sergisi 

1966 Ankara. Türk Plastik Sanatçıları Ortak Sergisi 

1967 Ankara. Türk Plastik Sanatçıları Ortak Sergisi 

1970 Ankara. 11 Aralık 1970/3 Ocak 1971. “Birleşmiş Ressam ve Heykeltıraşlar Derneği Karma Sergisi”. Ankara Galerisi. 

1973 Ankara. 17 Mayıs. “Eşref Üren ve Melahat Üren Onur Köşesi”. Eşref Üren'in kendisine ve eşine ait 65 tabloyu İş Bankası'na bağışlaması nedeniyle düzenlenen sergi. İş Bankası Sanat Galerisi. 

1976 İstanbul. 7/21 Şubat. “Melahat ve Eşref Üren”. Galeri Antiqaire-Şişli. 

1976 (?) Ankara. 15 Mayıs/1 Haziran. Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Mezunları Derneği Ankara Şubesi Karma Sergisi. İş Bakası Sanat Galerisi. 

1977 İstanbul. 26 Eylül/8 Ekim. “Eşref Üren ve Melahat Üren İş Bankası Koleksiyonundan Seçme Tablolar Sergisi”. İş Bankası Parmakkapı Sanat Galerisi. 

1977 Almanya/Frankfurt. “Eşref Üren-Melahat Üren”. Türk Evi. 

1977 Ankara. 7/31 Aralık. “Yılbaşı Sergisi”. Vakko Sanat Galerisi. 

1983 İstanbul. 8/28 Ekim. “D Grubu'nun Ellinci Yılı”. Garanti Bankası Sanat Galerisi. 

1983 3 Kasım. “Cumalı Koleksiyonundan Seçmeler”. Galeri Mi-Ge. 

1984 Ankara. 5/23 Mayıs. “Dünden Bugüne Ankara'lı Sanatçılar”. Beymen Bedesten. 

1984 Ankara. 18 Temmuz/11 Ağustos. “Bir Koleksiyon”. Beymen Bedesten. 

*     Bundan sonraki D grubu sergilerine katılacaktır. 

**   Bundan sonraki Devlet Resim ve Heykel Sergileri'ne kişisel olarak katılacaktır. 

*** Eşref Üren ayrıca Dış İşleri Bakanlığı'nın “Çağdaş Türk Resmi” sergileri kapsamında düzenlediği San Francisco, Atina, Tahran, Sofya, Filibe, Aux-en Provance, Paris, Moskova sergilerine ve Venedik Bienali'ne katılmıştır. 

Ölümünden Sonra Düzenlenen Karma Sergiler 

1985 Ankara. 23 Ocak/18 Şubat. “Ustalardan Bir Karma”. Tanbay Sanat Galerisi. 

Ödüller 

1942 4. Devlet Resim ve Heykel Sergisi-Üçüncülük Ödülü 

1947 7. Devlet Resim ve Heykel Sergisi-İkincilik Ödülü 

1948 Ahmet Çanakçılı - Birincilik Ödülü 

1964 25. Devlet Resim ve Heykel Sergisi-Birincilik Ödülü 

1969 Kültür Bakanlığı “60. Sanat Yılı Onur Belgesi”. 

1979 Güzel Sanatlar Akademisi Mezunlar Derneği Sanat Onur Belgesi. 

1980 26 Mart, Ankara Belediyesi Onur Belgesi. 

1981 5 Ocak. Atatürk Sanat Armağanı, Devlet Sanatçısı Ödülü. 

1981 15 Ekim. Kültür Bakanlığı “Atatürk'ün 100. Doğum Yılı Başarı Ödülü”. 

Belgesel Film 

“İçtenliğin Bir Neferi”, Yönetmen: Güner Sarıoğlu, Yapımcı: Türkiye İş Bankası 

Konferans 

1962 Ankara. 18 Temmuz. “Türk Resminde İlk Devrimcilik - D Grubu ve Andre Lhote'nin Etkileri”. Türk Devrim Ocağı

1986 Konu: “Eşref Üren'in Sanatı”. Katılanlar: Mehmet Ergüven, Turan Erol, İmren Erşen, Kaya Özsezgin, Günsel Renda, Sezer Tansuğ. Düzenleyen: Sanat Kurumu, Ankara. ²

Kaynakça

¹ Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi Kataloğu 2010, Sayfa No:240 

² Murat Ural, “Eşref ÜREN: Fırçam Hala Kurumadı", Millî Reasürans T.A.Ş., İstanbul, Mart, 1997: Syf 81 ; 86-87 

 

Yurtiçindeki Diğer Eserleri

Ankara Resim ve Heykel Müzesi 

İzmir Resim ve Heykel Müzesi 

İstanbul Resim ve Heykel Müzesi 

Harita Genel Müdürlüğü Koleksiyonu 

Milli Kütüphane Koleksiyonu 

Anadolu Üniversitesi Çağdaş Sanatlar Müzesi

Ziraat Bankası Koleksiyonu 

Halkbank Koleksiyonu

Türkiye İş Bankası Koleksiyonu

Özel Koleksiyonlar 

 

Yurtdışındaki Diğer Eserleri

Pınacothque National Musee Alexandre Soutzos - “Anadolu Bozkırlarından Bir Görünüm” isimli tablosu 

Kaynakça: 

Murat Ural, “Eşref ÜREN: Fırçam Hala Kurumadı", Millî Reasürans T.A.Ş., İstanbul, Mart, 1997: Syf 44 

 

Sanatçının Yer Aldığı Yayınlar

Eşref ÜREN hakkında basılan Katalog ve Kitaplar 

Elif Naci, On Yılda Resim: 1923-1933, s.15-16, İstanbul, 1993 

Nurullah Berk, Türkiye'de Resim, Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Matbaası, İstanbul, 1943 

Fikret Adil, D Grubu ve Türkiye'de Resim (Broşür), İstanbul, 1947, Resim Yarışması Sergi Kataloğu, A.Ü. Basımevi, 1969, s.11 

Adnan Turani, Batı Anlayışına Dönül Türk Resim Sanatı, İş Bankası Yayını, Ankara, 1977 

Türkkaya Ataöv, Eşref Üren, Türkiye İş Bankası Yayınları, Sayı:212, Ankara, 1980 

Nurullah Berk, Türk Resminde Modern Eğilimlere İlk Adımlar, Tiğlat Yayınları, İstanbul, 1981 

Kaya Özsezgin, 1940'dan sonra Türk Resmi, Tiğlat Yayınları, İstanbul, 1982 

Nurullah Berk-Kaya Özsezgin, Cumhuriyet Dönemi Türk Resmi, T. İş Bankası, Ankara, 1983 

D Grubu Resim Sergisi Kataloğu, Garanti Bankası Sanat Galerisi yayını, Ekim 1983 

“Eşref Üren” Sergi Kataloğu, Şekerbank Sanat Galerisi, 1987 

“Eşref Üren”, Sergi Kataloğu, Benadam Sanat Galerisi, 1989 

Mukadder Özen, “Eşref Üren Üzerine İnceleme”, Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesi, Mezuniyet Tezi, (teksir) 

Eşref Üren, Yayına Hazırlayanlar: Sıtkı M. Erinç ve İmren Erşen, Meteksan Yayınları, Ankara, 1989 

Önder Şenyapılı, Benim Sanatçılarım, Sanat Yapım Yayıncılık, Ankara, 1989 

Seyfi Başkan, Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi, Ak Yayınları, İstanbul, 1989 

“Eşref Üren Sergisi”, Horhor Sergileri-2, 5/20 Ocak 1991, Horhor Sanat Galerisi Yayını, İstanbul, 1991 

Seyfi Başkan, Ondokuzuncu Yüzyıldan Günümüze Türk Ressamları, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1991 

Zahit Büyükişleyen, Türk Resminde Ankara'lı Sanatçılar, Sanat Yapım Yayıncılık, Ankara, 1991 

Sezer Tansuğ, Türk Resminde Yeni Dönem, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1993 

Kaya Özsezgin, Türk Plastik Sanatçıları Ansiklopedik Sözlük, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1994 

Sezer Tansuğ, Çağdaş Türk Sanatı, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1996 

Özden Kapucu, Eşref Üren, Gazi Üniversitesi, Mesleki Yaygın Eğitim Fakültesi Resim Öğretmenliği programı Lisans Tezi, Ankara, 1996 (yayımlanmamıştır) 

Eşref ÜREN hakkında Gazete ve Dergilerde Çıkan Yazılar 

Zühtü Müridoğlu, Eşref'e Açık Mektup", Milliyet, 5 Nisan 1932 (?), “Elli Senelik Türk Resim Sergisinde”. Tan, 1 Eylül 1936 

Arif Kaptan, “Bir Sanat Münakaşası”, Tanin, 2 Nisan 1947 

Cemal Bingöl, “Eşref Üren Sergisi”, Kuvvet, 5 Haziran 1947 

Cemal Tollu, “Ressamlarımız: Eşref Üren”, Yeni Sabah, 26 Aralık 52 s.2 

Cemil Eren, “Devlet Resim ve Heykel Sergisi”, Ulus,, 29 Mayıs1962 

Elif Naci, “D Grubu”, Yeni İnsan, Sayı 18, s. 132-133, Haziran 1964 

"25. Devlet Resim ve Heykel Sergisi, Yeni İnsan, Sayı 18, s.132-133, Haziran 1964

Cevat Memduh Altar, “25. Devlet Resim ve Heykel Sergisi”, Ulus, 9 Temmuz 1964 

Cemil Eren, “Turistlerin Aradıkları”, Ulus, 3 Ağustos 1965 

Cemil Eren, “Bir Deniz Kentinden”, Ulus, 15 Ağustos 1965 

Turan Erol, “Eşref Üren”, Ulus, 13 Haziran 1967 

Münip Özben, “Eşref Üren'den Anılar”, Kim, Sayı 475, 8 Eylül 1967 

Kaya Özsezgin, “Eşref Üren”, Papirüs, Sayı 39, s.34, 1969, İstanbul. 

“Ressam Eşref Üren ve Son Çalışmaları”, Yeni Gazete, 26 Mayıs 1969 

Arif Kaptan, “Son Sergisi ve Kişiliği ile Eşref Üren”, Ankara Sanat, Sayı 49, s.6, 1970, Ankara 

Şükrü Erdiken, “Eşref Üren", Ankara Sanat, Yıl 6, Sayı 59, Mart 1971 

Münip Özben, “Eşref Üren'in Bağışı”, Ankara Sanat, Sayı 87, Temmuz 1973 

Mehmet Metin Nigar, “Eşref Üren, Ressam ve Yazar", Ankara Sanat, s.99-105, 1974 

Kaya Özsezgin, “Çağdaş Resmimizin Bir Cephesi”, Sanat, Sayı 27-28, 1974, Birleşmiş Ressam ve Heykeltıraşlar Derneği yayını, Ankara. 

Turan Erol, “Eşref Üren'in Kişiliği”, Varlık, Sayı 831, 1976, İstanbul. 

Türkkaya Ataöv, “As sensitive as a Mozart”, Daily News, 27 Nisan 1976, Ankara. 

Kaya Özsezgin, “Eşref Üren'in Sergisinde Doğaya Kişisel Bakışın Soylu ve İçen Bir Duyarlılığının Ürünleri Yer Alıyor”, Milliyet Sanat, Sayı 182, 30 Nisan 1976, İstanbul. 

“Eşref Üren'in Büyük Sergisi”, Sesimiz, Mayıs 1976, Ankara

“Ressam Eşref Üren 80 Yaşın Eşiğinde”, Cumhuriyet, 6 Mayıs 1976, İstanbul 

Türkkaya Ataöv, “Türk Resminin Evliyası”, Vatan, 9 Mayıs 1976 

Münip Özben, “Usta Ressam Üren'in Dev Resim Sergisi”, Sesimiz, Haziran 1976, Ankara 

Hasibe Ayten, “Eşref Üren Sergisi”, Sesimiz, Ekim 1977 

O. Zeki Çakaloz, “Eşref Üren Sergisi”, Cumhuriyet, 5 Ekim 1977 

Ahmet Köksal, “Eşref Üren Sergisi”, Milliyet Sanat, 30 Ekim 1977 

“Eşref Üren Resim Sergisi”, Vatan, 20 Kasım 1977 

Türkkaya Ataöv, “Devlet Kültür Armağanları”, Dünya, 2 Aralık 1978, s.2, İst. 

Türkkaya Ataöv, “60. Sanat Yılında Ressam Eşref Üren”, Sanat Çevresi, Sayı 5, s.6-8, 1979, İstanbul 

“Ressam Eşref Üren Yapıtlarını Sergiliyor”, Memleket, 21 Ocak 1979, 

O. Zeki Çakaloz, “Yeni Eşref Üren'ler İçin”, Cumhuriyet, 21 Şubat 1979, İstanbul 

“Kültür Bakanı A. Taner Kışlalı Ressam Eşref Üren'e ‘Onur Belgesi’ Verdi”, Cumhuriyet, 14 Şubat 1979 

Türkkaya Ataöv, “ Onur Belgeleri ve Ötesi”, Dünya, 23 Mayıs 1979, s.2, İstanbul 

Marcia D. Eigel, “Atelier Mucha”, Horizon, Eylül 1979, s.42-47 

Selma Tükel, “40 Odalı Konaklardan Tek Odalı Atölyeye”, Hürriyet, 14 Ocak 1981 

Sezer Tansuğ, “Bir İçtenlik Ustası: Eşref Üren”, Gösteri, Sayı 9, Ağustos 1981, s.29 

Erhan Karaesmen, “Atölyelerinin İçinden 1: Eşref Üren”, Gösteri, Ağustos 1981, s.28 

Artun Ünsal, “Eşref Üren'e Saygı”, Cumhuriyet, 17 Ekim 1981 

Kaya Özsezgin, “Eşref Üren”, Milliyet Sanat, 37, 1 Aralık 1981 

Kaya Özsezgin, “Türk Ressamları 29: Eşref Üren”, Milliyet Sanat-Eki, 37, 1 Aralık 1981 

Zafer Gençaydın, “Muhtac-ı Himmet Bir Dede”, Cumhuriyet, 14 Haziran 1982 

Mehmet Kemal, “Turgut Zaim”, Cumhuriyet, 10 Mart 1983 

Önder Şenyapılı, “Eşref Üren'in Evi Müze Olmalıdır”, Yeni Ulus, 1984 

Önder Şenyapılı, “Resmin Maestrosu”, Milliyet, 18 Mart 1984 

Kaya Özsezgin, “İzlenimci Değil, İntimist”, Hürriyet, 9 Nisan 1984 

Kaya Özsezgin, “Eşref Üren ve Genç Kuşak”, Milliyet Sanat, Nisan 1984 

Fikret Otyam, “Eşref Üren'i Düşünürken”, Cumhuriyet, 23 Kasım 1984 

Mustafa Ekmekçi, “Ölenlerin Ardından”, Cumhuriyet, 24 Kasım 1984 

Kaya Özsezgin, “Hoca'nın Sanatı Yaşayacak”, Hürriyet, 3 Aralık 1984 

İmren Erşen, “Eşref Üren'in Ardından Sanatseverlere Bir Çağrı”, Cumhuriyet, 6 Aralık 1984 

Türkkaya Ataöv, “Kültür Bakanlığının Dikkatine”, Sanat, Sayı 224, Aralık 1984, Birleşmiş Ressam ve Heykeltıraşlar Derneği yayını. 

Nüzhet İslimyeli, “Üren'i de Yitirdik”, Ankara Sanat, Sayı 224, Aralık 1984 

Mehmet Özel, “Eşref Üren”, Kemalist Ülkü, Sayı 194, Aralık 1984 

“Doğa Ressamı Eşref Üren İçin”, Kemalist Ülkü, Sayı 194, Aralık 1984 

Zahit Büyükişleyen, “Bir Işık Ustasını Yitirdik”, Gösteri, Sayı 49, Aralık 1984 

Münip Özben, “Hoca Eşref Üren'in Ardından”, Ankara Sanat, Sayı 226, 23 Şubat 1985 

İmren Erşen, “Ressam Eşref Üren”, Kemalist Ülkü, Sayı 243, Ocak 1989 

Ahmet Köksal, “Eşref Üren'den Bir Toplam”, Milliyet, 12 Haziran 1989 

Önder Şenyapılı, “Mutluluk ve Hüzün Birlikteliği Tuvallerde Yaşıyor”, Güneş, 15 Şubat 1990 

Kaynakça: 

Murat Ural, “Eşref ÜREN: Fırçam Hala Kurumadı", Millî Reasürans T.A.Ş., İstanbul, Mart, 1997: Syf 86