1855 yılında Mekteb-i Harbiyye’ye giren ve son sınıfta yeteneğinden dolayı “resim öğretmeni yardımcılığı” ile görevlendirilen Ahmed Ali, Sultan Abdülaziz’in emriyle, Paris’e Mekteb-i Osmânî’ye gönderildi. 1864-1871 arasındaki Paris yıllarında Gustave Boulanger ile ve akabinde École des Beaux-Arts’ın sınavında başarılı olup Jean-Léon Gérôme’un atölyesinde çalıştı. 1867’de Uluslararası Paris Sergisi kapsamında Osmanlı Pavyonu’nun güzel sanatlar bölümünde Sultan Abdülaziz’in büyük boy karakalem portresi sergilendi. Ahmed Ali’nin Paris’te yaptığı resimler 1870 yılında Paris Salonu’nda teşhir edildi. Yurda dönmeden üç ay süreyle Roma’ya gönderilerek ödüllendirilmesine karar verildi. Yurda döndükten sonra 1871 yılında Mekteb-i Tıbbiyye’ye “resim öğretmeni” olarak atandı; bunun yanı sıra Bayezid, Zeyrek Kapudan İbrâhim Paşa Mekâtib-i Rüştiyesi’nde ve Sultanahmed Sanayi Mektebi’nde öğretmenlik yaptı. Sanayi Mektebi’nde 27 Nisan 1873’te Türkiye’de katılımlı ilk resim sergisini açtı; 1 Temmuz 1875 yılında ise Sultan Abdülaziz’in desteğiyle yerli ve yabancı ressamların katıldığı ikinci bir sergiyi Çemberlitaş’ta Dârülfünun Binası’nda düzenledi. 1870-1875 yılları arasında Dolmabahçe Sarayı’nda sanat danışmanlığı yaptı ve yurtdışından ressamların tablolarını satın almakla görevlendirildi; öte yandan Sanayi-i Nefise Mektebi’nin kurulması yönünde çalıştı. Bugün bazıları İstanbul Resim ve Heykel Müzesi’nde bulunan Yvon, Boulanger, Chaplin, Harpignies, Daubigny, Gérôme gibi Fransız ressamların eserleri, onun tarafından Paris’teki sanat galerileriyle ilişki kurularak saray resim koleksiyonuna kazandırıldı. Saraydaki görevi II. Abdülhamid döneminde devam eden Şeker Ahmed Paşa, 1877 yılında Petit Champs Belediye Tiyatrosu’unda büyük bir sergi açtı, 1881’de ise II. Elifba (Club l’ABC) Sergisi’ne iştirak etti; 1897’de Pera Meşrutiyet Caddesi’nde, 1898’de Magasin de Congsigation’da, 1900’de Tokatlıyan Pasajı’nda kişisel sergiler açtı; Sanayi-i Nefise Mektebi’nde jüri oldu; 1901 ve 1902’de I. ve II. İstanbul Salonları’na, 1905’te Postacılar Sokağı’nda bir apartmanda açılan karma sergiye katıldı. XIX. yüzyılın ortalarında Avrupa’ya giderek sanat eğitimi alan Şeker Ahmed Paşa, Süleyman Seyyid, Hüseyin Zekâi Paşa, Osman Hamdi, Halil Paşa ve Hoca Ali Rızâ Bey gibi isimler, Türk resminde yeni bir dönem başlattı. Şeker Ahmed Paşa’nın resim eğitiminin en önemli aşaması olan Paris yılları (1864-1871), Avrupa’da sanat alanında akademiden kopuşun başladığı; kültürel, sosyal, siyasi, ekonomik vb. değişimlerin sanatsal akımlarda peş peşe ve bazen eşzamanlı yansımalarla tezahür ettiği bir döneme işaret eder. Degas (1834-1917), Manet (1832-1883), Monet (1840-1926), Pissarra (1830-1903), Sisley (1839-1899) gibi empresyonist ressamların en etkin ve verimli çağlarıdır; öte yandan Courbet (1819-1877), Corot (1796-1875) ve Daumier (1879-1808) sanat hayatlarının en parlak evresindedir; ressamın bunlar içinde en çok Courbet’den etkilendiği kabul edilir. Gustave Boulanger ve Jean-Léon Gérôme gibi neo-klasik üslubu benimseyen oryantalist iki ressamdan eğitim almasına rağmen 1830-1870 yılları arasında etkin olan Barbizon Okulu’na ilgi duyduğu anlaşılmaktadır. Doğayı tüm gerçekliğiyle, idealize etmeden, olduğu gibi yansıtmayı hedefleyen Barbizon Okulu ressamları gibi Şeker Ahmed Paşa’nın eserlerinde de tabiatın ve ona dair unsurların ön planda olduğu gözlemlenir; bu tercih ressamın ait olduğu toplum ve kültürel değerleriyle de örtüşmektedir. Göğe ulaşırcasına resimlediği ağaçlar, doğal ortamında yansıtılan ceylanlar, koyun sürüleri kendi otoportresi (İstanbul Resim ve Heykel Müzesi Koleksiyonu envanter no: 473/918) dışındaki tüm resimlerinde insan figürünün önünde yer alır; otoportresinde elinde tuttuğu paletteki renkler –toprak renkleri, yeşilin tonları, canlılık katan kırmızı lekeler, mavi gökyüzü...- çoğunlukla kullandıklarıdır; bu dönemde Paris’te de yaygın olarak görülen karpuz ve portakal dilimli natürmortları, yoğun saray görevleri arasında kolay işlenebilen bir konu olarak ressam tarafından çokça işlenmiştir.
İzmir Resim ve Heykel Müzesi ve Galerisi'ndeki Eserleri
İR-0307, Natürmort
İ. Baytar, 2008. “Şeker Ahmed Paşa Üzerine Yeni Görüşler ve Belgeler”, Şeker Ahmed Paşa (1841-1907), İstanbul: TBMM Milli Saraylar Dairesi Başkanlığı Yayın No: 46: sayfa 81-90,
G.S. Kaya, 2008. “Bâşyaver Şeker Ahmed Paşa ve Sarayın Yabancı Konukları”, Şeker Ahmed Paşa (1841-1907), İstanbul: TBMM Milli Saraylar Dairesi Başkanlığı Yayın No: 46: sayfa 71-79,
K. Özsezgin., 1999. Türk Plastik Sanatçıları Ansiklopedik Sözlük, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları Ltd. Şti.
M.Serin , 2010. “Şeker Ahmed Paşa (1841-1906)”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, cilt 38: sayfa 487-488,
C. Tollu, 1967. Şeker Ahmet Paşa, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi,
Z. Yasa Yaman, 2012. “İmparatorluk'tan Cumhuriyet’e Sanat”, Ankara Resim ve Heykel Müzesi, Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü Sanat Eserleri Dizisi 486: sayfa 91-370,
M.S. Yetik, 1940. Ressamlarımız, cilt 1, İstanbul: Marifet Basımevi,
Ormanda Yol (Sakıp Sabancı Müzesi Env. No. 200-0284-SAP),
Alemdağ Manzarası (Cumhurbaşkanlığı Koleksiyonu Env. No. 7234),
Talim Yapan Erler (İstanbul resim ve Heykel Müzesi Env. No. 49/462),
Ceylan (İstanbul Resim ve Heykel Müzesi Env. No. 10/423),
Kataloglu Natürmort (İstanbul Resim ve Heykel Müzesi Env. No. 461/874),
Karpuz Dilimli Natürmort (Milli Saraylar Env. No. 3/281),
Vazoda Çiçekler (Sakıp Sabancı Müzesi Env. No. 200-020-SAP),
Otoportre (İstanbul resim ve Heykel Müzesi Env. No. 473/918)
