Namık İsmail’in Harbiye Nezareti Şişli Atölyesi’nde Viyana ve Berlin Sergileri için yapılan resimler arasında, sanatçının sembolist yorumlarını belirleyen bir başyapıttır. Cephede, savaşın en kızgın anını yansıtan kompozisyonda yer alan figürler, sağa sola dayanak kalasları fırlamış, neredeyse dağılmaya yüz tutmuş, olan siperin arkasında, ateş altındadırlar. Cephenin alevleri ve dumanlarıyla sarılı olan atmosferde, top arabasının başında bulunun, ikisi şehit olmuş, savaşmaya devam eden diğeri topa mermi süren ve başından yara almasına karşın elinde top mermisi ile ayakta cepheye gözdağı veren dört asker canları pahasına vatanımızı savunmaktadır.
Çerçeve Tanımı: Sarı yaldız boyalı oluklu ahşap çerçevelidir.
Küratör: Zeynep YASA YAMAN
Yapıtlarında izlenimci, dışavurumcu, klasik etkileri konunun gereklerine göre kullanan sanatçı, figüratif büyük kompozisyonlar yapmıştır. … İzlenimci kuşağı arasında özgün bir yer edinen Namık İsmail’in izlenimci yanı daha çok manzaralarda ortaya çıktı. Son Mermi, onun Şişli Atölyesi’nin savaş konulu hamasî yaklaşımını gösteren resimlerindendir.
Kaynakça: Z. Yasa-Yaman, (Ed.), İmparatorluk’tan Cumhuriyet’e Sanat, Ankara Resim ve Heykel Müzesi, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2012, s. 192.