Ankara Resim ve Heykel Müzesi Koleksiyonu’nda yer alan Hoca Ali Rıza’nın Küçük Çamlıca Tepesi Çilehane/Musalla Mescidi adlı eseri gerek konusu, gerekse kompozisyonu ve tekniği ile sanatçının başyapıtıdır. Son derece başarılı bir doğa gözlemcisi olan Hoca Ali Rıza, Küçük Çamlıca Tepesi’nin 20.yüzyıl başındaki halini, döneminin sanat anlayışının göstergesi olan, özgün bir estetik duyarlıkla belgelemiştir.
Resimde görüldüğü gibi; günün ortasında kuvvetli ışık ve ısıdan korunmak için açtığı şemsiyesiyle, Küçük Çamlıca Tepesi Çilehane/ Musalla Mescidi’ nin yanındaki patikadan aşağıya inen tek figür, manzara ve mimari dokunun konumunu ve oranlarını belirleyen illüstratif bir formdur.
Manzaranın mükemmel görsellikler sunan ayrıntılı işçiliği ve başarılı kompozisyonu, dönemin Klasik-Romantizm akımının özelliklerinin ayrıcalıklı eseri olduğunu kanıtlamaktadır.
Hoca Ali Rıza sanat tarihinde, Türk Resim Sanatının en erken izlenimci özellikler taşıyan sanatçısı olarak tanımlanmıştır. İlkbahar ve yaz resimleri olan manzaraları, gün ışığının en kuvvetli olduğu öğle saatlerinde yapılmış, engin manzaralardır. Hoca Ali Rıza’nın kompozisyonlarında yer alan figürler, aktif yaşamın içinden alınan kesitlerde anlatımı yüklenen figüratif ekspresyonlardan çok uzakta olup resimde sadece statik olarak yer almaktadır.
Aradan uzun seneler geçmesine rağmen Hoca Ali Rıza Bey’in gerek sulu boya, gerekse yağlı boya eserlerindeki renkler hala parlaklığını korumaktadır. Renklerin ilk günkü canlılığını hala muhafaza etmesinin ardında kesinlikle Hoca Ali Rıza Bey’in boya dokusunda keşfettiği bir sırdır.
Çerçeve Tanımı: Sarı yaldız boyalı, yaprak motifli çerçeve
